14 tháng 7, 2012

Thơ Bút Tre - Viên ngọc đen trong dòng thơ Việt Nam hiện đại



Nhà thơ "Bút tre" ông Đặng Văn Đăng
Nhà thơ lấy bút danh Bút tre tên thật làĐặng Văn Đăng, còn gọi là Đặng Văn Quang, quê xã Đồng Lương, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ. Ông sinh ngày 23 tháng 08 năm 1911, mất ngày 18 tháng 05 năm 1987. Trước khi hoạt động cách mạng ông đỗ tú tài triết học toàn phần. Ông từng viết báo thời pháp thuộc với bút danh Lục Y Lang (Chàng áo xanh).
Ông từng làm công tác ngoại giao với chức danh bí thư thứ hai đại sứ quán Việt Nam tại Rumani, rồi làm thư ký Bộ trưởng Ngoại giao Ung Văn Khiêm. Cuối cùng ông về quê làm trưởng ty (Giám đốc sở) Văn hóa tỉnh Phú Thọ, rồi phó ban tuyên giáo tỉnh ủy cho đến lúc về hưu. Ngày 18 tháng 05 năm 1987 ông mất ở quê nhà, trong cảnh nghèo túng nhưng rất thanh tao.
Từ khi ông làm trưởng ty Văn hóa tỉnh Phú Thọ, ông có in sáu tập thơ: “Rừng cọ đồi chè”, “Phú Thọ lớn lên”, “Sông Lô sông chảy”, “Đồng Tâm thắm thịt thay da”, “Một ngày của Phú Thọ”, “Quê hương Phú Thọ”… chủ yếu để ca ngợi lãnh tụ, chính sách, quê hương đất nước như phần đông những tập thơ in lúc bấy giờ.
Thật đáng tiếc, trong từ điển Văn học, kể cả bộ cũ và bộ mới (năm 2004) không hề có một dòng thông tin nào về Đặng Văn Đăng? Chúng ta thử hỏi những người chủ biên như: Đỗ Đức Hiếu, Nguyễn Huệ Chi, Phùng Văn Tửu, Trần Hữu Tá và thư ký là Đặng Thị Hảo và Vũ Thanh sao không để ra một vài dòng để giới thiệu về Bút tre là Đặng Văn Đăng? Phải chăng, thơ Bút tre không phải là thơ? Đặng Văn Đăng không xứng là nhà thơ? Có thật thế không?
Ngày nay, những người làm thơ và để thành nhà thơ, theo nguyên tắc phải trình cho Hội nhà văn các cấp ít nhất là hai tập thơ? Vậy, Đặng Văn Đăng đã in sáu tập thơ vẫn chỉ là “Lều thơ”? Chúng tôi chỉ biết rằng, trong từ điển Văn học (bản mới) có hàng trăm nhà thơ Việt Nam từ cổ đến kim, nhưng có những nhà thơ mà nhiều người không biết họ là ai. Vậy mà đối với Bút tre thì mọi người yêu thơ đều biết.
Than ôi! Chuyện Văn là vậy sao? Bài viết này thay một nén nhang thơ của một người yêu thơ Bút tre xin tạ từ cùng ông!
Mọi người, yêu và nhớ thơ Bút tre, không phải vì những bài thơ trữ tình, mà vì cách làm thơ, gieo vần của ông là có một không hai trong lịch sử thơ văn nước nhà. Đó là cách gieo vần không lệ thuộc vào khuôn mẫu của thơ lục bát truyền thống về nội dung và nguyên tắc, mà chỉ đơn giản là vần điệu. Chính cái vần điệu tưởng chừng như đơn giản ấy lại là cái đơn nhất, cái làm nổi bật lên lối ẩn dụ có âm hưởng của dân ca, hò vè, hát đối mang tính mộc mạc, chân chất của nền văn hóa dân gian đã tạo nên sự bất ngờ, tự nhiên đến hồn nhiên của hồn thơ - Viên ngọc đen trong làng thơ Việt Nam hiện đại. Vì vậy, trong khi rảnh rỗi, nhất là trong ba ngày tết mà có ai đó bỗng đọc to lên những bài thơ Thi pháp Bút tre thì lập tức mang đến cho những người nghe tiếng cười sảng khoái – tiếng cười cũng hồn nhiên, nhưng vỡ òa trong niềm vui.
Một trong những câu thơ lục bát nổi tiếng mà rất nhiều người thuộc và bất cứ ở đâu và khi nào người ta cũng có thể đọc, ngâm và vịnh trong sự thích thú bởi tiếng cười hồn nhiên và sảng khoái. Đó là câu thơ theo tương truyền là của ông viết về Đại tướng Võ nguyên Giáp:
Hoan hô đại tướng Võ Nguyên
Giáp ta thắng trện Điện Biên trở về…
Người Việt thích cách nói có vần điệu, ca dao, tục ngữ và cách hát đối xưa là một nét văn hóa dân gian của quần chúng nhân dân đã tạo nên bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc. Bởi vậy, từ một số bài của Bút tre, người ta thích cười, yêu đời hơn để quên đi những vất vả và ngang trái của cuộc đời. Cũng từ đó, mọi người đều có thể bắt chước để tạo thành một dòng thơ mang trường phái Bút tre như:
Nghe tin đau đớn bàng hoàng
Bác Hồ đang sống chuyển sang từ trần
*
Nhớ quê ra đứng đỉnh đèo
Bỗng đâu thấy một chú mèo gâu gâu
*
Con đò dịch đít sang ngang
Bên kia có một cái làng thò ra
*
Tiễn anh lên bến ô tô
Đêm về em khóc ... tồ tồ cả đêm
*
Anh đi công tác Plây
Cu dài dằng dặc biết ngày nào vê
Họp xong anh ghé buôn mê
Thuột xong một cái thì về với em
*
Thi đua ta quyết thi đua
Thi đua ta quyết tiến lên hàng đầu
Hàng đầu rồi biết đi đâu
Đi đâu không biết, hàng đầu cứ đi.
*
Hoan hô các cụ trồng cây
Mười cây chết chín một cây gật gù.
*
Trung thu Tết của thiếu nhi
Nam thanh nữ tú ấy đi là nhiều
Chẳng may họ có làm liều
Vài ba năm nữa lại nhiều... thiếu nhi
Thứ Hai em phải đi làm
Thứ Ba em cũng vì làm phải đi
Thứ Tư làm việc nên đi
Thứ Năm càng phải vội đi để làm
Thứ Sáu em cũng phải tham
Thứ Bảy bận quá vì làm phải đi
Chủ Nhật thủng thẳng nghĩ suy
Ở nhà buồn quá có khi... đi làm.


2 nhận xét:

Đào Duy Tính Blogger nói...
Lâu rồi không đọc Bút Tre,
Đọc lại mới nhớ muốn tè ra ngay.

Đào Duy Tính (http://daoduytinh.vn/)
Đào Duy Tính Blogger nói...
Thơ Bút Tre thì cũng có chuyện Bút Tre. Chuyện kể rằng: Thời kỳ đó, Bút Tre cao hứng làm thơ ca ngợi Bác Hồ

Trên bàn có ảnh, có cờ,
Sta (Stalin), Mao Trạch (Mao Trạch Đông); Bác Hồ già hơn.

Bác Hồ để râu dài, trông già hơn so với Stalin và Mao Trạch Đông; vậy là bậc đàn anh của 2 lãnh tụ của 2 nước lớn là đúng rồi. Nhưng Liên Xô và Trung Quốc không hiểu đây chỉ là thơ mà Bút Tre ca ngợi Bác Hồ thôi, chứ ngoài ra không có ý gì khác.
Và từ đó Liên Xô và Trung Quốc luôn nghĩ Việt Nam muốn là bề trên của họ. Nên từ khi có câu thơ này, quan hệ của Liên Xô và Trung Quốc đối với Việt Nam xấu đi trông thấy.

PS: Khi còn sống, Bác Hồ cũng khổ vì Bút Tre nhiều lắm, đúng là "Hồng" mà chưa "Chuyên".
Chuyện này bí mật nhé, kẻo bọn "Lưỡi bò" lài dài ra thắc mắc.

Đào Duy Tính (http://daoduytinh.vn/)

Mai Thanh Hải: COI TAY VÀO SÁNG MƯA

Mai Thanh Hải: COI TAY VÀO SÁNG MƯA

26 tháng 5, 2012

Mầm mống đã có từ lâu


(VN News Plus) - Cứ nhìn trên các phương tiện truyền thông, các phiên họp Quốc hội, các kỳ họp HĐND... đâu đâu cũng thấy bàn cãi về khủng hoảng kinh tế, phát sốt với GDP, đánh vật với tăng giá, thu tiền. Còn sự khủng hoảng đang diễn ra ngay trong mỗi gia đình thì sao? Liệu đó có phải là hệ luỵ của kinh tế thị trường như người ta thường nói, hay có nguồn gốc nào khác? VN News Plus Xin đăng lại bài viết của SGTT, tác giả là nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Hải. 
Theo dõi sự phát triển của tội ác và lối sống tiêu cực, hình như người ta đã quen với sự hình thành “mặt bằng mới” không còn phải ngạc nhiên nữa: đạo đức xã hội xuống cấp, chuyện gì lại chẳng có thể xảy ra. Vợ đốt chồng (mà chẳng phải một bà đốt), cháu thiếu tiền chơi game về nhà giết bà nội lấy đôi bông tai bán vài trăm ngàn. Hai thằng anh rể (cả hai nhé) cùng ngủ với em vợ là trẻ con đến mức có bầu! Trong chuyện thằng Luyện rình trong bóng tối cả đêm bình tĩnh chờ trời sáng ra tay giết gần hết một gia đình, vẫn cứ phải thắc mắc: sao một mình nó làm nổi việc trời không dung đất không tha ấy? Sau khi luật pháp tha tội đáng chết, có thêm đàn em noi gương Luyện cướp tiệm vàng! Rồi còn mấy ông bà bác sĩ quan hệ bất chính, chồng bố trí cho vợ tự quay cảnh hành lạc để làm chứng cứ cho một âm mưu, đem về cho chồng xem thì chồng bảo chưa đạt chất lượng, phải ngủ lại, quay lại cho rõ! Họ đều là cán bộ, đều có cơ quan, đoàn thể, thường xuyên kiểm điểm tổng kết bình bầu, chắc chắn có học tập đạo đức Hồ Chí Minh cả… Vậy tính cách này không phải do “kinh tế thị trường” mà ra. Nó phải có mầm mống từ lâu lắm.
Trong các vụ án được toàn xã hội quan tâm, ít thấy người ta tìm nguồn gốc tội ác ở gia đình, môi trường hình thành nhân cách. Trường học đầu tiên của con người, nơi trang bị tâm tính cho cả cuộc đời chính là gia đình. Tâm tính và đạo đức là cái bất biến cho con người ứng vạn biến của cuộc đời. Thế mà chúng ta chỉ lo sợ trước khủng hoảng kinh tế, trong khi cái đáng sợ hơn là khủng hoảng gia đình thì chẳng làm gì cả. Nói thế vì có một thực tế rất rõ: trong các quyết sách phát triển xã hội, vắng bóng hoàn toàn những giải pháp, cũng chẳng thấy nhận định đúng về mức độ khủng hoảng các giá trị trong gia đình
Việt Nam hiện nay. Không thấy được sự liên thông giữa sự phát triển lành mạnh của gia đình với sự ổn định xã hội, đến phát triển kinh tế và chi phối tất cả các vấn đề, không có sự quan tâm tới nguồn gốc sâu xa của suy thoái đạo đức xã hội, người ta chỉ đổ gọn một câu: “Do mặt trái kinh tế thị trường”. Các biện pháp tăng cường chức năng giáo dục gia đình như một chính sách lớn có hệ thống của Nhà nước không thấy đâu. Chỉ dừng lại ở các phong trào đoàn thể mà hiệu quả không rõ.
Nhà nghiên cứu Vương Trí Nhàn từng bị “đánh” vì nghiên cứu những tính cách xấu của người Việt. Một lần có dịp vào TP.HCM, khi bạn bè chất vấn tại sao ông nhìn cuộc sống tuyệt vọng vậy, ông công nhận: “Tôi tuyệt vọng vì không thấy lối ra”. Ông bảo rất nên quan tâm đến vấn đề lưu manh. Sự hạ lưu len vào bộ máy công quyền. Nhiều nơi không còn là chỗ phụng sự những giá trị tốt đẹp của xã hội, mà là chỗ thực hiện những mưu đồ.
Nhưng chẳng lẽ gia đình rồi cũng đến mức ấy?
Nguyễn Thị Ngọc Hải (Nguồn: SGTT)

8 nhân vật quyền lực mới đã cập bến Sacombank


(VN News Plus) - Trong số những gương mặt mới gia nhập vào HĐQT Sacombank, có một nửa là các thành viên đến từ Southern Bank, đặc biệt là sự xuất hiện của ông Trầm Bê và con trai ông, ông Trầm Khải Hòa. >> Những ai đứng sau vụ thâu tóm Sacombank
Ông Trầm Bê đang được xem là một nhân vật "bí ẩn" của giới tài chính.
 
Sau nhiều đồn đoán và những thông tin dồn dập về thay đổi nhân sự, sự góp mặt của những nhân tố mới trong ban lãnh đạo Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank - STB), đến hôm nay (26/5), đại hội cổ đông thường niên của ngân hàng cũng đã đưa ra đáp án cuối cùng.

Theo đó, các cổ đông của STB đã thông qua các phương án về nhân sự được nêu ra tại Tờ trình về việc bầu cử bổ sung 8 thành viên mới vào HĐQT nhiệm kỳ 2011 - 2015.

Cụ thể, ông Trầm Bê, nguyên Phó Chủ tịch NHTMCP Phương Nam (Southernbank) và ông Phạm Hữu Phú, nguyên thành viên HĐQT NHTMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) đã chính thức gia nhập vào hàng ngũ HĐQT Sacombank.

Ông Trầm Bê hiện đang là thành viên HĐQT của CTCP Đầu tư Xây dựng Bình Chánh, Phó Chủ tịch CTCP Thương mại Vàng bạc đá quý Phương Nam và đồng thời là Chủ tịch HĐQT Bệnh viện Triều An.

Con trai ông Trâm Bê là ông Trầm Khải Hòa, sinh năm 1988, cũng nằm trong số những gương mặt mới của bộ máy lãnh đạo ngân hàng này. Ông Hòa hiện đang là Chủ tịch của Công ty Chứng khoán Phương Nam. 
 
Trước đó, giới tài chính cũng đã dồn nhiều chú ý tới những thay đổi nhân sự cấp cao tại hai ngân hàng Sacombank và Southern Bank. Tại Đại hội cổ đông của Southern Bank ngày 24/4, ông Trầm Bê đã xin từ nhiệm chức vụ Phó Chủ tịch HĐQT và hé lộ việc sẽ ứng cử vào ban quản trị của một ngân hàng khác, chính là Sacombank.
 
Và ngay sau đó, Sacombank cũng vừa bổ nhiệm ông Phan Huy Khang (nguyên Tổng Giám đốc của Southern Bank) vào vị trí Phó tổng giám đốc Sacombank. Ông Khang là thành viên thứ 3 của Southern Bank tham gia vào HĐQT mới của Sacombank lần này. Nhân vật thứ 4 là bà Dương Hoàng Quỳnh Như, đang là thành viên HĐQT kiêm Phó Tổng giám đốc thường trực Southern Bank.

Ba người mới còn lại (ngoài Sacombank) là ông Nguyễn Miên Tuấn hiện đang là thành viên HĐQT kiêm Tổng Giám đốc CTCP Chứng khoán Rồng Việt (VDS), ông Kiều Hữu Dũng đang là Chủ tịch Công ty Phát triển Thể thao và Giải trí Mễ Trì, Chủ tịch Công ty Đầu tư Thảo Điền, Chủ tịch Công ty Đầu tư Bắc Thủ Đô và ông Phạm Hữu Phú, Chủ tịch Bảo Hiểm Bảo Long, Chủ tịch EximLand, Chủ tịch Chứng khoán Rồng Việt và là Cố vấn HĐQT CTCP Đầu tư Tài chính Sài Gòn Á Châu.
 
Sau khi 5 thành viên HĐQT đương nhiệm gửi đơn xin từ nhiệm chức danh thành viên HĐQT kể từ đại hội cổ đông năm nay, cơ cấu HĐQT mới chỉ còn ông Đặng Văn Thành (Chủ tịch HĐQT) và ông Đặng Hồng Anh - con trai ông Đặng Văn Thành (Ủy viên HĐQT) là nằm trong Ban Lãnh đạo cũ. Ngoài ra, một đại diện khác đến từ Sacombank là ông Trần Xuân Huy, TGĐ Sacombank cũng đã trúng cử vào HĐQT mới ngân hàng này.

Đại hội Cổ đông hôm nay đang chờ đợi việc thông qua Tờ trình về việc thay đổi người đại diện theo pháp luật thay cho Chủ tịch HĐQT kể từ 2012 đến hết 2015. Nếu như được thông qua, người đại diện theo pháp luật của Sacombank sẽ là Tổng Giám đốc. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là người đứng đầu doanh nghiệp, được doanh nghiệp ủy quyền, thay mặt doanh nghiệp thực hiện các giao dịch vì lợi ích của doanh nghiệp, với đối tác, khác hàng và với cơ quan Nhà nước.

Bà Đặng Thị Hoàng Yến bị Quốc hội bãi nhiệm


(VN News Plus) - Chỉ với 16 phiếu chống, 457 phiếu tán thành, Quốc hội vừa chính thức thông qua việc bãi nhiệm tư cách đại biểu Quốc hội đối với bà Đặng Thị Hoàng Yến. Bà Yến là đại biểu thứ 3 bị bãi nhiệm trong lịch sử Quốc hội.
Có 473 trên tổng số 500 đại biểu tham gia buổi bỏ phiếu quyết định việc bãi nhiệm bà Yến, đủ tỷ lệ theo quy định. Kết quả ban kiểm phiếu công bố, 457 phiếu tán thành, 16 phiếu không tán thành. Cũng với đa số phiếu thuận, Quốc hội ngay sau đó đã thông qua Nghị quyết về việc bãi nhiệm đối với đại biểu tỉnh Long An - Đặng Thị Hoàng Yến.
Phát biểu trước khi Quốc hội tiến hành bỏ phiếu tại phiên họp sáng nay, bà Yến cảm ơn sự quan tâm của Quốc hội dành cho bà và nói rằng dù ở cương vị nào cũng sẽ cố gắng đóng góp cho xã hội.
 
Bà Đặng Thị Hoàng Yến không còn là đại biểu Quốc hội (Ảnh: Việt Hưng)
Trước đó, chiều 24/5, thảo luận tại đoàn, đa số đại biểu tại các đoàn cũng đồng ý sẽ bãi nhiệm tư cách đại biểu bà Hoàng Yến, theo đề nghị của UB Thường vụ tại phiên họp chiều 23/5. Cũng có ý kiến đã đề nghị xem xét trách nhiệm của các cơ quan liên quan trong quá trình hiệp thương, giới thiệu bà Yến ra ứng cử đại biểu Quốc hội.
Kết quả phiếu thăm dò sau phiên thảo luận được UB Thường vụ công bố sáng nay cho thấy, có 468 phiếu/471 phiếu đồng ý bãi nhiệm tư cách đại biểu với bà Yến, 3 phiếu không đồng ý.
Hồ sơ do UB Thường vụ gửi đến từng đại biểu để xem xét việc bãi nhiệm đại biểu này còn có cả văn bản đề nghị của UB MTTQ tỉnh Long An - nơi bà Yến ứng cử và UBTƯ MTTQ Việt Nam thống nhất đề nghị bãi nhiệm tư cách đại biểu bà Yến gửi đến Thường vụ trước đó. Tại phiên họp thứ tám (đầu tháng 5 vừa qua), UB Thường vụ kết luận bà Yến đã không trung thực trong khai hồ sơ ứng cử, làm cho cử tri và tổ chức hiểu không đúng về tiểu sử và quá trình hoạt động của bản thân khi bầu cử đại biểu Quốc hội, vi phạm điều 3 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội.
 
Theo đó, nữ đại biểu doanh nhân bị “cáo buộc” đã bỏ qua nội dung khai về việc đã từng vào Đảng nhiều năm trước. Ngoài ra, bà Yến có chồng là Jimmy Trần, Việt kiều Mỹ, bị cơ quan an ninh điều tra (Bộ Công an) khởi tố về tội “lạm dụng chiếm đoạt tài sản” đã bỏ trốn, đang bị truy nã. Bà Yến không khai về người chồng này, hồ sơ ứng cử chỉ ghi tên người chồng đầu đã mất. Nữ đại biểu sau đó có lý giải, thời điểm kê khai hồ sơ đã hoàn thành thủ tục ly hôn với Jimmy Trần. Nhưng gần đây nhất, bản án ly hôn do tòa cấp tỉnh xử đã bị TAND tối cao tuyên hủy, bà Yến cũng xin rút đơn ly hôn sau đó. Như vậy, nữ đại biểu Yến có chồng vi phạm pháp luật.
Những vi phạm này của bà Yến bị đánh giá là “lỗi cố ý” khi bản khai lý lịch ứng cử được đánh máy lại, không theo mẫu ban hành sẵn.
Ngày 4/5, bà Yến đã có đơn từ nhiệm gửi đến UB Thường vụ Quốc hội song theo đánh giá của cơ quan này, lá đơn đã thể hiện nhận thức và thái độ không đúng mực, không nhận thấy thiếu sót, khuyết điểm.
Trưởng ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Nương cũng cho biết, trước thời điểm khai mạc kỳ họp thứ 3 này, bà Yến đã gửi thư riêng tới nhiều đại biểu, không chỉ phân trần về những điều được cho là sai phạm, nữ đại biểu tỏ thái độ không đồng tình với cách làm việc của một cán bộ tại Ban công tác đại biểu - cơ quan được giao xác minh một số vấn đề liên quan đến đại biểu này. Bà Nương bác bỏ hoàn toàn những nội dung “tố cáo” này.
UB Thường vụ cũng nhận định, mặc dù là doanh nhân nữ, có đóng góp trong hoạt động từ thiện xã hội ở một số địa phương và tỉnh Long An, song những sai phạm nêu trên của bà Yến đã gây dư luận xấu trong xã hội, ảnh hưởng tới uy tín và hình ảnh một đại biểu Quốc hội, không còn xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân. Vì vậy, Thường vụ quyết định trình Quốc hội đề xuất bãi nhiệm nữ đại biểu.
Vụ việc của bà Yến đã gây dư luận ồn ào ngay khi nữ doanh nhân trúng cử. Trong kỳ họp thứ nhất (tháng 7/2011), Ban Công tác đại biểu đã tiến hành thẩm tra những nội dung báo chí phản ánh về việc không trung thực của bà Yến. Kết quả xác minh được Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc thông tin tại cuộc họp báo sau kỳ họp thứ hai là “cơ bản là không có vấn đề gì”.
Trước bà Đặng Thị Hoàng Yến, Quốc hội khóa 11 từng có hai đại biểu là Mạc Kim Tôn (tỉnh Thái Bình) và Lê Minh Hoàng (TP HCM) bị Quốc hội bãi nhiệm tư cách đại biểu. Thời điểm đó, cả hai ông này đều liên quan đến các vụ án hình sự.
- Bà Đặng Thị Hoàng Yến, sinh năm 1959, tốt nghiệp ĐH Kinh tế TP HCM.
- Là người sáng lập Công ty cổ phần đầu tư công nghiệp Tân Tạo (ITA) từ năm 1993, bà Yến giữ chức Chủ tịch HĐQT ITA kể từ năm 1996 tới nay.
- Nữ doanh nhân này từng ba năm liên tiếp nằm trong top 10 người giàu nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam (2008, 2009, 2010).
- Tháng 5/2011, bà Yến đã được Ủy ban MTTQ tỉnh Long An giới thiệu ứng cử và trúng cử đại biểu Quốc hội khóa 13, đồng thời là ủy viên Ủy ban Văn hóa giáo dục thanh thiếu niên Quốc hội.
- Tháng 5/2012 bà viết đơn xin từ nhiệm, trước khi Quốc hội họp bàn xem xét bãi miễn tư cách đại biểu Quốc hội.

27 tháng 2, 2012

Sacombank và Habubank: So mặt "anh tài"

Câu chuyện về việc Sacombank bị thâu tóm chưa kịp lắng xuống thì thị trường tài chính lại nổi lên thông tin một ngân hàng khác cũng đang bị gom cổ phiếu nhằm thâu tóm, đó là Habubank. Liệu Habubank có cơ sở để trở thành một "Sacombank thứ hai"? Cùng so sánh hai ngân hàng qua một số tiêu chí để có góc nhìn khách quan.

Thời gian qua sự kiện Sacombank bị thâu tóm trở thành một sự kiện nóng trên thị trường tài chính, đặc biệt là sau khi Eximbank đã yêu cầu Sacombank thực hiện bầu lại Hội đồng quản trị của mình. Trong thời gian sự việc Sacombank bị thâu tóm nổi lên trên thị trường, cổ phiếu STB của ngân hàng này đã tăng xấp xỉ 60%, một mức tăng rất hấp dẫn với nhiều nhà đầu tư.

Và trong những phiên vừa qua, cổ phiếu HBB của Ngân hàng Thương mại CP Nhà Hà Nội (Habubank) nổi lên với khối lượng dư mua trần lớn, khối lượng khớp lệnh lên tới cả chục triệu cổ phiếu mỗi phiên. Trên thị trường bắt đầu xuất hiện thông tin đồn đoán về việc ngân hàng này có thể bị thâu tóm.

Vậy việc Habubank bị thâu tóm và có thể trở thành một “Sacombank thứ hai” liệu có xảy ra? Hay đây chỉ là một cái bẫy được tổ chức hoặc cá nhân nào đó tạo ra nhằm thoát hàng, khi ngân hàng này đang trọng tình trạng sức khỏe yếu? Bài viết này sẽ so sánh một số chỉ tiêu của Habubank và Sacombank để nhà đầu tư có thể đưa ra nhận định, đánh giá riêng của mình về vấn đề trên.

Các số liệu đều lấy từ bản Báo cáo tài chính hợp nhất Quý IV năm 2011 của hai ngân hàng:

Tổng Tài sản, Huy động vốn, Dư nợ cho vay

ttsdnhd.jpg

Có thể thấy quy mô về Tổng tài sản, dư nợ và huy động vốn của Sacombank lớn hơn Habubank rất nhiều. Trong năm 2011, tăng trường tín dụng của hai ngân hàng này đều âm, cụ thể Habubank có tăng trưởng tín dụng âm 4,57%, Sacombank có tăng trưởng tín dụng âm 2,36%. Về tăng trưởng huy động vốn (tiền gửi của khách hàng) trong năm 2011 của Sacombank âm 4,1%, ngược lại Habubank có tăng trưởng huy động vốn 16,5%.

Tới cuối năm 2011, Sacombank có hơn 19.523 tỷ đồng tiền và các khoản tương đương tiền. Tại Habubank, con số này thấp hơn nhiều với hơn 3.383 tỷ đồng tiền và tương đương tiền.

noxau.jpg

Tổng nợ xấu (Nợ nhóm 3,4,5) năm 2011 của Habubank là hơn 836 tỷ đồng, trong khi đó con số này tại Sacombank là hơn 463 tỷ đồng. Như vậy tỷ lệ nợ xấu của Habubank cao hơn Sacombank rất nhiều. Mặc dù tỷ lệ nợ xấu cùa Habubank vẫn trong giới hạn cho phép 5%, tuy nhiên tỷ lệ nợ xấu 4,69% của ngân hàng này cao hơn nhiều so với các ngân hàng khác.

Hệ số an toàn vốn (CAR) của Sacombank trong năm 2011 là 11,66%, cao hơn tỷ lệ an toàn vốn tối thiếu 8%. Ngân hàng này được phân nhóm tín dụng 1, được phép tăng trưởng tín dụng 17% trong năm 2012. Hệ số CAR của Habubank năm 2011 chưa có con số chính thức, trong bản kế hoạch hoạt động ngân hàng này đặt ra chỉ tiêu cao hơn 9,5%. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia đánh giá năm 2011 ngân hàng này có tỷ lệ an toàn vốn thấp hơn mức 9,5% và sẽ thuộc vào phân nhóm tín dụng 3 (được phép tăng trưởng tín dụng 8% trong năm 2012) hoặc nhóm 4 (không được tăng trưởng tín dụng).

dunostb.jpg

Cả hai ngân hàng này có dư nợ phân bổ tập trung vào dư nợ ngắn hạn, tuy nhiên có sự chênh lệch về tỷ lệ. Cụ thể tỷ lệ dư nợ ngắn hạn tại Sacombank là 62,05%, trong khi đó tại Sacombank là 56,8%. Về tỷ lệ dư nợ dài hạn có sự chênh lệch lớn khi tại Habubank có tỷ lệ dư nợ dài hạn lên tới 29,1%, trong khi đó lượng tiền gửi vào các Ngân hàng trong thời gian vừa qua chủ yếu ở kỳ hạn ngắn, đây là điểm yếu của Habubank, có thể ảnh hưởng tới thanh khoản của ngân hàng này.

Lợi nhuận, Doanh thu, ROE, ROA

lndt.jpg
HabubankSacombank
Lợi nhuận ròng năm 20112621.996
Doanh thu năm 20115.80317.864
ROE năm 20115,60%13,72%
ROA năm 20110,63%1,41%
Đơn vị: Tỷ đồng

Lợi nhuận năm 2011 của Habubank giảm mạnh so với năm 2010, khi trong năm 2011 ngân hàng này chỉ đạt 262 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, trong khi đó năm 2010 là hơn 476 tỷ đồng. Ngược lại, lợi nhuận của Sacombank năm 2011 tăng so với năm 2010. Cụ thể năm 2011 ngân hàng này đạt 1.996 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, con số này ở năm 2010 là hơn 1.871 tỷ đồng, tương đương với tăng hơn 125 tỷ đồng.

Qua chỉ số ROE, ROA, một phần nào đó có thể nhận thấy hiệu quả hoạt động của Habubank trong năm 2011 kém hơn Sacombank rất nhiều khi hai chỉ số này của Sacombank cao gần 2,5 lần so với Habubank. Năm 2010, ROA của Habubank là 1,25%, gần gấp đôi năm 2011. Chỉ số ROE năm 2010 của Habubank là hơn 13,48%, cao hơn gấp 2 lần năm 2011. Như vậy có thể thấy rằng hiệu quả kinh doanh của Habubank trong năm 2011 đã giảm sút mạnh so với năm 2010.

Quy mô nhân sự, mạng lưới hoạt động

Một trong những yếu tố mà các tổ chức muốn thau tóm nhau đó là quy mô mạng lưới hoạt động, thị trường hoạt động của đối tượng muốn thâu tóm. Xét về vấn đề này, Habubank kém hơn Sacombank rất nhiều.

 nhansu.jpg
HabubankSacombank
Nhân Viên1.8649.600
Điểm giao dịch74408
Tỉnh có chi nhánh1047
Máy ATM53751

Tất cả các chỉ số về nhân lực, mạng lưới của Sacombank đều cao hơn Habubank rất nhiều. Đây cũng là yếu tố mà nhiều tổ chức muốn thâu tóm Sacombank. Habubank thành lập năm 1989, trong khi đó Sacombank thành lập sau 2 năm – vào năm 1991. Mặc dù thành lập sau, nhưng với quy mô hiện tại có thể nhận thấy tốc độ phát triển của Sacombank là rất nhanh. Hiện tại Sacombank có mặt tại 47/63 tỉnh thành, Habubank khiêm tốn hơn khi chỉ có mặt tại 10 tỉnh thành trên cả nước. Đặc biệt, Sacombank còn có chi nhánh tại Lào và Campuchia.

Cổ phiếu

Thị giá ngày 24/02 của STB là 19.600 đồng/cổ phiếu. Với mức giá này, vốn hóa của Sacombank trên thị trường chứng khoán là gần 18.730 tỷ đồng. Ngoài 100 triệu cổ phiếu quỹ và lượng cổ phiếu phát hành cho Nhân viên thì STB có hơn 955 triệu cổ phiếu lưu hành ngoài thị trường.

Habubank có thị giá thấp nhất trong nhóm ngân hàng niêm yết khi kết thức phiên giao dịch ngày 24/02, thị giá cổ phiếu HBB của ngân hàng này là 5.200 đồng/cổ phiếu. Vốn hóa thị trường tương ứng là 2.106 tỷ đồng, chỉ bằng 11,2% so với Sacombank. Nếu có ý định thâu tóm, thì việc thâu tóm Habubank sẽ dễ dàng hơn Sacombank do vốn hóa thị trường thấp hơn rất nhiều. Lượng cổ phiếu lưu hành ngoài thị trường của Habubank là 405 triệu cổ phiếu.

HabubankSacombank
Thị giá (đồng/cổ phiếu)5.20019.600
Vốn hóa (tỷ đồng)2.10618.730
Lượng CP lưu hành (triệu)405Hơn 955

Tổng kết

Qua vài chỉ tiêu tài chính – chứng khoán cũng như mạng lưới hoạt động của hai ngân hàng, có thể thấy mặc dù Sacombank có giá trị thị trường lớn hơn, khó thâu tóm hơn nhưng ngân hàng này hoạt động rất hiệu quả, đặc biệt ngân hàng này sở hữu một mạng lưới hoạt động rộng khắp, lớn mạnh. Ngược lại, mặc dù dễ thâu tóm hơn nhưng Habubank trong năm 2011 vừa qua hoạt động rất kém hiệu quả. Hoạt động tín dụng của Habubank trong năm 2011 được đánh giá trong nhóm yếu kém với tỷ lệ nợ xấu cao, tỷ lệ an toàn vốn thấp.

Theo nguồn tin đáng tin cậy, thì tin đồn về việc Vietinbank (MCK:CTG) đang thâu tóm Habubank xuất hiện trên thị trường trong thời gian gần đây là không đúng sự thật. Việc tin vào tin đồn này có thể gây ảnh hưởng tới lợi nhuận của nhà đầu tư khi bị cuốn vào đà tăng nóng không có cơ sở của cổ phiếu này.
Duy Nguyễn